Υπεύθυνο βακτηρίδιο είναι το Chlamydia Trachomatis υποείδος των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων χλαμυδίων.
Ενδημεί σε χώρες όπου υπάρχει φτώχεια και έλλειψη συνθηκών υγιεινής.
Ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι παγκοσμίως περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι νοσούν από ενεργό τράχωμα.
Είναι υπεύθυνο για τα προβλήματα όρασης 2,2 εκατομμυρίων ανθρώπων εκ των οποίων περίπου το 1,2 καταλήγουν τυφλοί. Εμφανίζεται σε φτωχές χώρες όπου το 60% των περιστατικών είναι παιδιά <των 5ετών και στις γυναίκες περισσότερο καθώς είναι σε επαφή με τα παιδιά.
Η έγκαιρη αντιμετώπιση βοηθά στην προστασία από το τράχωμα.
Έχει καλή πρόγνωση αν αντιμετωπισθεί εγκαίρως και αργή εξέλιξη.
Δεν καταλήγουν σε τύφλωση όλα τα περιστατικά.
Μεταδίδεται με την επαφή μολυσμένων ματιών και βλεφάρων και με τις εκκρίσεις του ρινοφάρυγγα , με τις μύγες καθώς και με αντικείμενα όπως μαντήλια και πετσέτες.
Στην αρχή -5με 12 μέρες -από την έκθεση στο βακτηρίδιο-προκαλείται επιπεφυκίτιδα με φαγούρα κοκκινίλα και ερεθισμό (κόκκινο μάτι).
Αργότερα εκκρίσεις που περιέχουν πύον και βλέννα.
Μετά οίδημα των βλεφάρων, φωτοευαισθησία ,θολή όραση και πονόματο.
Αν αφεθεί προκαλείται εσχαροποίηση των βλεφάρων που καταλήγει πολλές φορές σε τύφλωση.
Η εξέλιξη γίνεται σε 5 στάδια.
1. Θυλακιώδης φλεγμονή. Πέντε ή περισσότεροι θύλακες που περιέχουν λεμφοκύτταρα γίνονται ορατοί κάτω από μεγέθυνση στην μέσα επιφάνεια του άνω βλεφάρου.
2. Έντονη φλεγμονή. Σε αυτό το στάδιο το μάτι έχει μολυνθεί . Είναι ερεθισμένο με πρήξιμο στα άνω βλέφαρα.
3. Εσχαροποίηση βλεφάρων. Επανειλημμένες λοιμώξεις οδηγούν σε εσχαροποίηση των άνω βλεφάρων που εμφανίζεται ως λευκή γραμμή κάτω από μεγέθυνση. Τα βλέφαρα γυρίζουν προς τα μέσα (εντρόπιον).
4. Τριχίασις. Η εσχαροποιημένη εσωτερική γραμμή των βλεφάρων συνεχίζει να παραμορφώνεται αναγκάζοντας τις βλεφαρίδες να γυρίσουν προς τα μέσα και να ερεθίσουν τον κερατοειδή.
5. Θόλωση κερατοειδούς. Από την τριβή των βλεφαρίδων δημιουργείται φλεγμονή που οδηγεί σε θόλωση.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
1. Έλλειψη αποχέτευσης , εκτεθειμένα απόβλητα ζώων και ανθρώπων και στάσιμα νερά.
2. Έλλειψη υποδομών καθαριότητας και τρεχούμενου νερού που παρατηρείται σε φτωχές περιοχές .
3. Συγχρωτισμός πολλών ανθρώπων σε μικρούς χώρους.
4. Ηλικίες κάτω των τεσσάρων ετών. Οι γυναίκες νοσούν 2-6 φορές περισσότερο από τους άνδρες καθώς είναι σε επαφή με τα παιδιά.
5. Οι μύγες αποτελούν σημαντικό παράγοντα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Στα αρχικά στάδια χορηγείτε οφθαλμική αλοιφή τεραμυκίνης και χάπια αζυθρομυκίνης.
Οι προχωρημένες μορφές με εσχαροποίησης αντιμετωπίζονται χειρουργικά.
Αν παρουσιάσουμε επιπεφυκίτιδα μετά από ταξίδι σε χώρα όπου ενδημεί το τράχωμα καλά είναι να επισκεφθούμε τον οφθαλμίατρο.
Να επαναλάβουμε ότι μια ή δύο μολύνσεις με το βακτηρίδιο δεν οδηγούν σε εσχαροποίηση και τύφλωση. Η νόσος εξελίσσετε αργά και σε βάθος χρόνου εφόσον
δεν αντιμετωπισθεί σωστά.
Δεν υπάρχει εμβόλιο. Ο ΠΟΥ συστήνει ομαδική χρήση αντιβίωσης σε κοινότητες που έχει προσβληθεί ποσοστό μεγαλύτερο από το 10%.
ΠΡΟΛΗΨΗ
1. Πλύσιμο προσώπου και χεριών καθώς και ρουχισμού.
2. Έλεγχος αποβλήτων.
3. Βελτίωση ύδρευσης.
4. Έλεγχο των μυγών.
Διεθνώς χρησιμοποιούνται τα αρχικά της λέξης SAFE για τον χαρακτηρισμό της νόσου. Όπου :
S=surgery δηλαδή χειρουργείται,
Α=Antibiotic χρειάζεται αντιβίωση,
F=Face καθαρισμό προσώπου και
E=Environment καθαρό περιβάλλον.