Ο φυσιολογικός ρυθμός αφόδευσης ποικίλει από άτομο σε άτομο και μπορεί να είναι από 3φορές/εβδομάδα έως και 21φορές / εβδομάδα.

ΠΟΤΕ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ

Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού θα έχει δυσκοιλιότητα κάποια στιγμή στη ζωή του και καλό είναι να ενημερώσει το γιατρό του γι’αυτό ,ανεξάρτητα από το βαθμό της σοβαρότητας. Αν κάποιος έχει τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω συμπτώματα για τουλάχιστον 12 εβδομάδες σε διάστημα 12 μηνών, τότε πρέπει να επισκεφθεί το γιατρό του.
1)ογκώδη ή σκληρά κόπρανα
2)αίσθημα ατελούς κένωσης
3)πόνος κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου
4)αίσθηση απόφραξης
5)λιγότερες από τρεις κενώσεις εβδομαδιαίως

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ

1. Διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες
2. Έλλειψη άσκησης
3. Μειωμένη πρόσληψη υγρών
4. Γάλα
5. Ταξίδια
6. Κατάχρηση καθαρτικών
7. Καθυστέρηση στην αφόδευση
8. Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
9. Εγκυμοσύνη
10. Νευρολογικές παθήσεις(πολλαπλή σκλήρυνση, νόσος Parkinson’s,τραυματισμός στην σπονδυλική στήλη)
11. Άλλες παθήσεις :διαβήτης, ουραιμία, υποθυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία, καρκίνος παχέως εντέρου
12. Φάρμακα όπως:
1. αναλγητικά(κυρίως ναρκωτικά)
2. αντικαταθλιπτικά
3. αντισπασμωδικά
   
4. διουρητικά
5. συμπληρώματα σιδήρου
   
6. αντιόξινα που περιέχουν αργίλιο ή/και ασβέστιο
   

ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ

Οι ηλικιωμένοι έχουν πέντε φορές αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν δυσκοιλιότητα σε σχέση με τους νεότερους. Η φτωχή διατροφή, η έλλειψη άσκησης, η μειωμένη πρόσληψη υγρών και η πολυφαρμακία είναι μερικοί από τους λόγους που οδηγούν στη δυσκοιλιότητα. Επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας είναι η έλλειψη δοντιών, που καθιστά αδύνατη την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες.

ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ

Τα παιδιά έχουν δυσκοιλιότητα εξαιτίας¨:

• Καθυστέρηση στην αφόδευση. Πολλά παιδιά αναβάλλουν την επίσκεψη στην τουαλέτα γιατί δεν θέλουν να διακόψουν το παιχνίδι τους, φοβούνται πως ίσως έχουν μια επώδυνη αφόδευση ή προσπαθούν να αποφύγουν την χρήση μια ξένης τουαλέτας.
  
• Αλλαγή διατροφικών συνηθειών. Αλλαγή όχι μόνο στη σύσταση των γευμάτων αλλά και την ώρα και την διάρκεια. Διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες δεν έχει αποδειχθεί ότι μετριάζει τη δυσκοιλιότητα στα παιδιά.
  
• Το είδος γάλακτος που καταναλώνουν τα μωρά μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα. Για παράδειγμα τα μωρά που θηλάζονται έχουν 5-40 κενώσεις την εβδομάδα σε αντίθεση με αυτά που τρέφονται με μη μητρικό γάλα που έχουν 5-28 κενώσεις την εβδομάδα.
  

ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πολύ συχνή η εμφάνιση δυσκοιλιότητας η οποία πολλές φορές ίσως να συνοδεύεται και από αιμορροΐδες .Οι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι:

1. Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου καθώς και η ύπαρξη ορμονών που προκαλούν χαλάρωση στο έντερο.
2. Η μήτρα καταλαμβάνει περισσότερο όγκο σε σχέση με άλλες περιόδους της ζωής μιας γυναίκας με αποτέλεσμα να ασκούνται πιέσεις στο έντερο.
3. τα συμπληρώματα σιδήρου που λαμβάνονται. (καλό είναι να ζητήσετε από το γιατρό σας να αλλάξει το σκεύασμα σιδήρου που αρχικά σας πρότεινε , σε περίπτωση που παρατηρήσετε δυσκοιλιότητα.)
   

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η θεραπεία της δυσκοιλιότητας εξαρτάται άμεσα από τους λόγους που την προκάλεσαν, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ακόλουθες προτάσεις για αλλαγή τρόπου ζωής μπορούν να την αποτρέψουν.

1. Η υιοθέτηση διαιτολογίου πλούσιου σε φυτικές ίνες (20-35gr ημερησίως) μπορεί να αυξήσει τον όγκο των κοπράνων αλλά και να τα κάνει πιο μαλακά. Μια τέτοια δίαιτα περιλαμβάνει 5 μερίδες φρούτων , είναι πλούσια σε όσπρια, λαχανικά και ξηρά φρούτα(σύκα, δαμάσκηνα, βερίκοκα) ,περιέχει ψωμί ολικής άλεσης , μαύρο ρύζι και ανεπεξέργαστα δημητριακά για πρωινό.
2. Αύξηση πρόσληψης υγρών(νερό και φυσικοί χυμοί φρούτων)
3. Καθημερινά άσκηση
4. Μην καθυστερείτε την αφόδευση(όταν νιώθετε την επιθυμία)και αφιερώστε όσο χρόνο χρειαστεί.
   

Σε περίπτωση που οι παραπάνω αλλαγές δεν βοηθήσουν τότε είναι απαραίτητη η χρήση καθαρτικού. Ο γιατρός σας θα καθορίσει το είδος και τη διάρκεια της θεραπεία που θα ακολουθήσετε.
Τα καθαρτικά διαχωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους.

• Αυτά που προκαλούν αύξηση όγκου κοπράνων(θεωρούνται τα πιο ασφαλή καθαρτικά, έχουν όμως το μειονέκτημα ότι αλληλεπιδρούν με κάποια φάρμακα. Λαμβάνονται με νερό το οποίο και εγκλωβίζουν στο έντερο.) π.χ. methylcellulose
• Διεγερτικά συσπάσεων εντέρου(προκαλούν μυικές συσπάσεις στο έντερο και οδηγούν τα κόπρανα προς τον πρωκτό)π.χ. Bisacodyl , senna, castroe oil
• Οσμωτικά (καθορίζουν το νερό που θα παραμείνει στα κόπρανα)π.χ υπόθετα γλυκερίνης , sorbitol ,lactulose
• Μαλακτικά(ενυδατώνουν τα κόπρανα και τα καθιστούν πιο μαλακά, συνίστανται σε άτομα που εγχειρίστηκαν πρόσφατα. Παρατεταμένη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει διαταραχές ηλεκτρολυτών)π.χ. docusate
• Λιπαντικά(λάδι που διευκολύνει την κίνηση του διαμέσου του εντέρου)
• Άλατα καθαρτικά( δρουν σαν σφουγγάρι που εγκλωβίζει νερό στο κόλον και διευκολύνει τη διέλευση των κοπράνων. Στην κατηγορία αυτή ανήκει το γάλα Μαγνησίας(magnesium hydroxide) και το sodium phosphate. Παρατεταμένη χρήση διαταράσσει την ισορροπία των ηλεκτρολυτών.
  

ΣΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗΣ!!!

Οι έγκυες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μόνο μαλακτικά και κανένα άλλο είδος σκευάσματος. Στα παιδιά δεν χορηγούμε σκευάσματα που διεγείρουν τις συσπάσεις του εντέρου διότι μπορεί να έχουμε επιπλοκές στη σκωληκοειδή απόφυση.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑΣ

Μερικές φορές η δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσει αιμορροΐδες ή τραυματισμούς στο τελευταίο τμήμα του πρωκτού λόγω της πίεσης που ασκείται κατά την αφόδευση. Έτσι είναι πιθανή ακόμα και αιμορραγία η οποία μπορεί να εντοπιστεί ως έντονο κόκκινο χρώμα στην επιφάνεια των κοπράνων.