Ο συσχετισμός μεταξύ μεταβολικών διαταραχών και καρδιαγγειακών νοσημάτων ή εμφάνισης ΣΔ είναι γνωστός από το 1940. Το 1980 η εικόνα έγινε πιο ξεκάθαρη και οι επιστήμονες κατέληξαν ποιοι είναι οι παράγοντες που το καθορίζουν.
Λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν από ΜΣ αυξάνεται πολύ γρήγορα. Έτσι υπολογίζεται ότι το 20-30% του πληθυσμού των αναπτυγμένων χωρών πάσχει από ΜΣ.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Ο Παγκόσμιος οργανισμός υγείας ορίζει τα παρακάτω συμπτώματα ως τα σημαντικότερα για το ΜΣ:
- Υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης (λογω αντίστασης στην ινσουλίνη). Αυτό το σύμπτωμα χαρακτηρίζει όλες τις περιπτώσεις ατόμων που πάσχουν από ΜΣ και συνδυάζεται με τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω.
- Παχυσαρκία με έντονη τη συσσώρευση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς.
- Διαταραχή στα επίπεδα λιπιδίων. Αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, αυξημένη LDL(κακή χοληστερίνη) και χαμηλή HDL (καλή χοληστερίνη).
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση (συστολική μεγαλύτερη από 140 mmHg και διαστολική μεγαλύτερη από 90mm Hg).
Αν κάποιος έχει ένα από αυτά τα συμπτώματα, δε σημαίνει ότι πάσχει από ΜΣ, έχει όμως αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσει μία σειρά νοσημάτων. Αν συνυπάρχουν περισσότερα του ενός συμπτώματα, τότε ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος.
Υπάρχουν και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες που αυξάνουν η πιθανότητα καρδιαγγειακού νοσήματος που δεν περιλαμβάνονται στους ανωτέρω. Μερικοί από αυτούς είναι το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, η κακή διατροφή, διαταραχές θυρεοειδούς αδένα.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΔΥΝΟΥ
- Άτομα που στο οικογενειακό τους ιατρικό ιστορικό περιλαμβάνεται ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση και καρδιακά νοσήματα, έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης ΜΣ.
- Ηλικία. Σε άτομα ηλικίας 20 ετών εμφανίζεται με συχνότητα 1/10, ενώ σε ηλικίες άνω των 60 με συχνότητα 6/10.
- Παχυσαρκία. Άτομα με ΔΜΣ ( Δείκτης Μάζας Σώματος) μεγαλύτερο από 25 είναι πιο πιθανό να νοσήσουν. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το ΜΣ εμφανίζεται με συχνότητα 5% σε άτομα φυσιολογικού βάρους, 22% σε υπέρβαρους και 60% σε παχύσαρκους.
- Τρόπος ζωής. Η καθιστική ζωή, η έλλειψη άσκησης, το κάπνισμα, η κακή διατροφή (που είναι πλούσια σε υδρογονάνθρακες και λίπη), αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες.
- Φυλή. Έχουν παρατηρηθεί αυξημένα ποσοστά ΜΣ στους Ασιάτες και στους Ισπανούς.
- Άλλες ασθένειες. Η υπέρταση, ο Σακχαρώδης Διαβήτης, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης του συνδόμου.
ΜΕ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΜΣ;
Το ΜΣ έχει συνδεθεί στενά με καρδιαγγειακά νοσήματα και σακχαρώδη διαβήτη. Δύο κατηγορίες χρόνιων νοσημάτων που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπων στο σύγχρονο ανεπτυγμένο κόσμο.
Συγκεκριμένα αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ΣΔ 29-30 φορές σε σχέση με τον πληθυσμό που δεν πάσχει από αυτό. Όσον αφορά τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αυξάνει τις πιθανότητες κατά 2-4 φορές.
Το ΜΣ σύνδρομο έχει επίσης συσχετιστεί με το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, την εναπόθεση λίπους στο συκώτι (κάτι που αυξάνει τις πιθανότητες για κίρρωση), την κακή λειτουργία των νεφρών και την υπνική άπνοια.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία έχει ως στόχο τον περιορισμό των επιβαρυντικών παραγόντων. Ο ασθενής πρέπει να υιοθετήσει αρχικά ένα πιο υγιή τρόπο ζωής και στη συνέχεια να ασχοληθεί με το κάθε σύμπτωμα ξεχωριστά.
- Διατροφή. Ένα διαιτολόγιο κοντά στο μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής (ΜΔ) (πλούσια σε καλά λίπη όπως το ελαιόλαδο, λογικές ποσότητες υδρογονανθράκων και πρωτεϊνών προερχόμενων κυρίως από ψάρια και πουλερικά). Πρόσφατες μελέτες έδειξαν πως η ΜΔ είναι πιο αποτελεσματική στη μείωση του βάρους, την βελτίωση επιπέδων των λιπιδίων και τον έλεγχο της πίεσης σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη δίαιτα με λίγα λιπαρά.
- Άσκηση. Τουλάχιστον για 30 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα που σταδιακά μπορεί να αυξηθεί σε 5. Βελτιώνει σημαντικά την αντίσταση στην ινσουλίνη, στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, αυξάνει τα επίπεδα καλής χοληστερίνης και βοηθάει στη μείωση του βάρους. Δεδομένο ότι αφορά άτομα με ιδιαίτερα αυξημένο βάρος, το πρόγραμμα της άσκησης και η συχνότητα πρέπει να καθοριστούν από το γιατρό και τον γυμναστή.
- Διακοπή καπνίσματος.
- Φάρμακα για τη χοληστερίνη, την πίεση ή το ΣΔ. Αν η αλλαγή του τρόπου ζωής δεν είναι αρκετή ,τότε ο γιατρός είναι αυτός που θα καθορίσει την φαρμακευτική αγωγή που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος για τον περεταίρω περιορισμό των επιβαρυντικών παραγόντων.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΜΙΚΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ
- Διακόψτε το κάπνισμα! Δεν κάνει κακό μόνο στην υγεία αλλά και στην τσέπη!
- Παρκάρετε το αμάξι δύο τετράγωνα πιο μακριά από το σπίτι ή το γραφείο και περπατήστε ως εκεί.
- Μην αναβάλετε τις επισκέψεις σας στο γιατρό, ούτε τις καθιερωμένες σας εξετάσεις.
- Αποφύγετε το γρήγορο φαγητό! Βάλτε στο διαιτολόγιο σας όσα περισσότερα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά μπορείτε.
- Δώστε περισσότερη προσοχή στην διατροφή των παιδιών σας. Μάθετε τους να τρέφονται σωστά πριν να είναι αργά…
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να βγουν έξω και να παίξουν..και γιατί όχι; παίξτε και εσείς μαζί τους!