Πως η ΠΕ επηρεάζει το έμβρυο;
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση είναι επικίνδυνη για την εγκυμοσύνη καθώς λόγω συστολής των αρτηριών του πλακούντα εμποδίζεται η ικανότητά του να παραλάβει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Αν συνεχίσει η αυξημένη πίεση δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία των νεφρών, του ήπατος, προκαλεί αναιμία και μείωση των αιμοπεταλίων. Λίγα αιμοπετάλια αυξάνουν τον κίνδυνο απότομης αιμορραγίας ή ακατάσχετης αιμορραγίας κατά την γέννα. Τέλος αν παραμείνει η πίεση οδηγεί σε επιληπτικούς σπασμούς οπότε θεωρείται εκλαμψία. Αυτό είναι πραγματικά επικίνδυνο για τη μητέρα και το έμβρυο καθώς και οι δύο στερούνται οξυγόνου και είναι δυνατόν να προκληθεί ακόμη και αποκόλληση του πλακούντα με σοβαρή αιμορραγία.
Συνήθως συμβαίνει στο δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης δηλαδή μετά τις 20 εβδομάδες. Καμιά φορά αμέσως μετά την γέννα και σπάνια πριν τις 20 εβδομάδες. Τα συμπτώματα φεύγουν σε 6 περίπου εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Στατιστικά ένα ποσοστό γύρω στα 7% θα παρουσιάσει ΠΕ και από αυτά ένα 15% μπορεί να φτάσει σε εκλαμψία. Όλες οι γυναίκες έχουν πιθανότητες, αλλά υψηλού κινδύνου είναι:
- Οι παχύσαρκες με BMI>30 πριν την εγκυμοσύνη.
- Η πρώτη εγκυμοσύνη.
- Εγκυμοσύνη <20 και>40 ετών.
- Κυοφορία διδύμων και άνω.
- Ιστορικό ΠΕ της ίδιας ή της οικογένειάς της ( μαμά, αδελφή) .
- Μεγάλα διαστήματα από εγκυμοσύνη σε εγκυμοσύνη.
- Νέος σύντροφος.
- Προϋπάρχουσα αρτηριακή πίεση, ημικρανίες, σακχαρώδης διαβήτης, παθήσεις νεφρών, ρευματοειδής αρθρίτιδα και λύκος.
Άλλοι πιθανοί παράγοντες κινδύνου είναι οι ουρολοιμώξεις, οι περιοδοντίτιδες, η έλλειψη βιταμίνης D καθώς και υψηλά επίπεδα πρωτεϊνών στο αίμα και τα ούρα.
Ποια είναι όμως τα αίτια;
Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να μη συμβεί καθώς τα αίτια δεν είναι σαφή.
Δεν υπάρχει κάποια εξέταση προληπτική προς το παρόν και δεν υπάρχει και θεραπεία.
Παρά ταύτα έχουν ενοχοποιηθεί:
- Διαταραχές του ανοσοποιητικού
- Προβλήματα αιμοφόρων αγγείων
- Ανεπαρκής αιμάτωση της μήτρας
- Γενετική προδιάθεση
- Φτωχή διατροφή
- Έλλειψη ασβεστίου και μαγνησίου.
Τι συμπτώματα έχουμε;
Όπως αναφέραμε στην αρχή εκτός από την αυξημένη πίεση (>140/90)και την πρωτεΐνη στα ούρα ( >300mg/24h) έχουμε πρήξιμο στα πόδια, τις πατούσες αλλά κυρίως στα χέρια και το πρόσωπο.
Άλλα συμπτώματα είναι:
- Απότομη αύξηση του βάρους ( ένα κιλό την εβδομάδα).
- Πόνοι στη κοιλιά άνω δεξιά κάτω από τα πλευρά*.
- Έντονοι πονοκέφαλοι*.
- Αλλαγή αντανακλαστικών και θολή όραση*.
- Μείωση των ούρων.
- Ζαλάδες, έμετοι και ναυτία.
Κάποιο πρήξιμο κατά την εγκυμοσύνη θεωρείται φυσιολογικό. Αν όμως δεν φεύγει με ξεκούραση και συνοδεύεται με ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα τότε πρέπει να πάμε στο Γιατρό.
Τα σημειωμένα με αστερίσκο συμπτώματα αποτελούν κώδωνα κινδύνου.
Τι εξετάσεις γίνονται;
Όταν ο Γιατρός υποπτευθεί ότι υπάρχει η διαταραχή θα ζητήσει αιματολογικές για να δει αν το ήπαρ και οι νεφροί λειτουργούν σωστά καθώς και αν ο αριθμός των αιμοπεταλίων είναι κανονικός ( όχι <100.000 ). Επίσης ουρολογικές για ανίχνευση πρωτεΐνης. Ειδικές εξετάσεις παρακολούθησης του εμβρύου όπως υπέρηχοι κ.τ.λ. έχουν να κάνουν με τη σοβαρότητα του περιστατικού.
Ποιά είναι η θεραπεία;
Δυστυχώς η μόνη πραγματική θεραπεία είναι η γέννηση του μωρού. Χαμηλή αύξηση της πίεσης χωρίς προϋπάρχουσα πίεση και χαμηλή αύξηση της πρωτεΐνης στα ούρα, αντιμετωπίζονται ως εξής :
- Με ξεκούραση στο κρεβάτι ξαπλώνοντας πάντα από την αριστερή πλευρά.
- Πίνοντας αρκετά υγρά.
- Λιγοστεύοντας το αλάτι.
- Παίρνοντας σταθερά το αντιυπερτασικό που χορηγήθηκε .
- Επισκεπτόμενες τακτικά τον Γυναικολόγο.
Τα σοβαρότερα περιστατικά χρειάζονται στενότερη παρακολούθηση από τον θεράποντα Γιατρό ή ακόμη και Νοσοκομείο.
Για την αντιμετώπιση της πίεσης χορηγείται παρεντερικά hydralazine ή ανταγωνιστές των διαύλων του ασβεστίου. Δεν χορηγούνται αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου (ΑΜΕ) και αναστολείς της αγγειοτενσίνης ΙΙ. Για την αντιμετώπιση των σπασμών γίνονται ενδοφλέβιες ενέσεις θειικού μαγνησίου.
Αν αφεθεί η ΠΕ χωρίς θεραπεία οδηγεί σε :
- Εκλαμψία
- Σύνδρομο HELLP *(διαταραχή αίματος , ενζύμων του ήπατος και πηκτικότητας)
- Εγκεφαλικό.
Επειδή η ΠΕ είναι ουσιαστικά μια δυσλειτουργία του ενδοθηλίου πιθανολογείται ότι μελλοντικά οι παθούσες , αν δεν προσέξουν, θα αναπτύξουν καρδιαγγειακές παθήσεις.
Παράγοντες κινδύνου κοινοί σε καρδιαγγειακές παθήσεις και ΠΡ:
- Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία
- Παχυσαρκία
- Υπεργλυκαιμία
- Αντίσταση στην ινσουλίνη
- Δυσλιπιδαιμία
- Κοινό υπόστρωμα για μεταβολικό σύνδρομο
Πότε ενημερώνουμε επειγόντως τον Γιατρό
1. Όταν έχουμε έντονο πονοκέφαλο που δεν υποχωρεί με παρακεταμόλη.
2. Όταν έχουμε πόνο ψιλά δεξιά κάτω από τα πλευρά.
3. Όταν έχουμε οπτικές διαταραχές όπως θολή όραση και στίγματα.
4. Όταν έχουμε κράμπες, αιματώματα και αιμορραγίες.
5. Όταν έχουμε περίσσιο πρήξιμο και σοβαρή αύξηση βάρους.
6. Όταν υπάρχουν λίγα ούρα.
7. Όταν υπάρχει δύσπνοια, πόνος στο στήθος και βήχας που μπορεί να υποδηλώνουν πνευμονικό οίδημα.
8. Όταν έχουμε ναυτία και εμέτους.
9. Όταν το μωρό κινείται αργά.
*HELLP
H=hemolysis
EL=elevated liver enzyme
LP=low platelets