Κάποτε ήταν εξαπλωμένη ευρέως σε πολλές περιοχές του κόσμου και ήταν ο φόβος και ο τρόμος καθώς εθεωρείτο τιμωρία του Θεού με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Σήμερα είναι μια απολύτως ελεγχόμενη νόσος που απαντάται στη τροπική ζώνη και πιο συγκεκριμένα στις Ινδίες, το Νεπάλ, την Ινδονησία, τη Βραζιλία, τη Νιγηρία, την Αγκόλα, τη Μοζαμβίκη τη Μαδαγασκάρη και αλλού.

Από στατιστικά στοιχεία του Π.Ο.Υ. έχουμε 500 χιλιάδες νέα κρούσματα παγκοσμίως κάθε χρόνο. Από το 1985 έχουν θεραπευθεί 14 εκατομμύρια περιστατικά. Ακόμη και στις ΗΠΑ καταγράφονται 100-200 περιστατικά κάθε χρόνο προερχόμενα κυρίως από τις πολιτείες της Λουιζιάνα , το Puerto Rico, τη Χαβάη και τη Καλιφόρνια.

Όταν το βακτηρίδιο προσβάλλει ένα άτομο, αιχμαλωτίζεται από τα λευκά αιμοσφαίρια που δεν το καταστρέφουν αλλά το μεταφέρουν στα μακροφάγα (μέρος του ανοσοποιητικού), και στα κύτταρα Schwann (κύτταρα που καλύπτουν και προστατεύουν τους άξονες των νεύρων). Από εκεί επιτίθεται σε ορισμένα νευρικά κύτταρα προκαλώντας αλλοιώσεις και απώλεια αισθήσεων στο δέρμα που χαρακτηρίζουν και τη λέπρα. Κατοικώντας μέσα στα μακροφάγα προστατεύεται από το ανοσοποιητικό αφενός και αφετέρου δεν γίνεται εύκολα ανταλλαγή DNA με άλλα βακτηρίδια. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο βάκιλος να χάσει σιγά-σιγά τα γονίδια για μία τυχαία μετάλλαξη διατηρώντας μόνο τα απαραίτητα για την επιβίωσή του. Και είναι ο λόγος για τον οποίο πολλαπλασιάζεται πολύ αργά (κάθε 15 μέρες) συγκριτικά το E.Coli που χρειάζεται μόνο 40’. Έξω από τον οργανισμό ζει 36 ώρες.

Από τους μολυσμένους μόνο ένα 5% θα εμφανίσει - μετά από πολλά χρόνια - τη νόσο καθώς το Ανοσοποιητικό Σύστημα μας προστατεύει επαρκώς. Κάποιοι είναι πιο ευαίσθητοι από άλλους που έχουν φυσική ανοσία. Πλήττει όλους ανεξαιρέτως αλλά περισσότερο τα παιδιά.

Ανάλογα με τον βαθμό αντίστασης του κάθε ατόμου διακρίνεται στη φυματιοειδή (ελαφριά), σε κάποιες ενδιάμεσες μορφές και στη λεπρωματώδη (βαρύτερη).

Γενικά κάνει δυσμορφίες σε χέρια , πόδια και πρόσωπο. Προτιμάει τις ψυχρές περιοχές του σώματος όπως το δέρμα, τα περιφερειακά νεύρα κοντά στην επιφάνεια του δέρματος καθώς και τους βλεννογόνους του ρινοφάρυγγα. Τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών γίνονται δύσκαμπτα και στρέφονται προς τα μέσα καθιστώντας το πιάσιμο των αντικειμένων και το περπάτημα δύσκολο. Η μόλυνση οδηγεί σε χάσιμο των αισθήσεων με αποτέλεσμα να μη γίνονται αντιληπτά εγκαύματα και κτυπήματα. Η νόσος δεν είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και έχει μεγάλη περίοδο επώασης που μπορεί να φθάσει ακόμη και τα 40 χρόνια. Πιο εύκολα τρέχει μέσα σε οικογένειες όπου υπάρχει διαρκής έκθεση στο βάκιλο. Πιστεύεται από το αναπνευστικό με τα σταγονίδια καθώς και από τις ρωγμές του δέρματος μετά από επαφή.

Εκτός από τον άνθρωπο η λέπρα υπάρχει σε τρία είδη πιθήκων: τον χιμπατζή, τον sooty mangabey και τον cynomolgus macaque καθώς και επίσης στον αρμαδίλλο ( με τις εννέα ζώνες), στα κουνέλια και στα ποντίκια. 

Ο βάκιλος δεν ζει έξω από το κύτταρο και ως εκ τούτου δεν έχει αναπτυχθεί in vitro(στο εργαστήριο) με αποτέλεσμα η μελέτη του να καθίσταται δύσκολη. Η καλλιέργεια του γίνεται στις πατούσες ανοσοκατεσταλμένων ποντικών.

Γενικά Συμπτώματα:

• Κόκκινες κηλίδες που απλώνονται με αλλαγή χρώματος στο δέρμα και τα μαλλιά.
• Μυϊκή ατονία.
  
• Συμφόρηση και αιμορραγία της μύτης. • Απώλεια τριχών από το σώμα, το κεφάλι, τα φρύδια και τα βλέφαρα.
  
• Παραμόρφωση των άκρων.
  
• Καταστροφή του οπτικού νεύρου.
  

Πιο συγκεκριμένα:

Η φυματιοειδής που είναι η ελαφρά μορφή κάνει αναισθησία και αποχρωματισμό του δέρματος, περιορισμένης έκτασης δερματικά έλκη (ερυθηματώδεις πλάκες με σαφή όρια που περιβάλλει λευκή περιοχή) και ασύμμετρη εμπλοκή των νεύρων. Χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό βακίλων. Η θεραπεία-διπλός συνδυασμός φαρμάκων- διαρκεί 6 μήνες και ο χρόνος επώασης συνήθως τα 4 χρόνια.

Η λεπρωματώδης που είναι και η σοβαρότερη μορφή χαρακτηρίζεται αρχικά από πολλές συμμετρικές (στις δύο πλευρές του σώματος) κηλίδες και βλατίδες που στη συνέχεια εξελίσσονται σε πλάκες και οζίδια. Υπάρχουν περισσότεροι βάκιλοι στις πληγές και το δέρμα γίνεται παχύ και πολλές φορές αποπίπτουν κομμάτια. Πλήττει τα μάτια και τα εσωτερικά όργανα όπως το συκώτι, τα νεφρά και τους όρχεις.Η θεραπεία -τριπλός συνδυασμός φαρμάκων- διαρκεί 24 μήνες και ο χρόνος επώασης συνήθως τα 8 χρόνια.

Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά και έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Χρησιμοποιείται ο τριπλός συνδυασμός των φαρμάκων: dapson+clofazimine+rifampicine. Αφού αρχίσει η θεραπεία και με τη παρέλευση τριών μηνών η νόσος δεν μεταδίδεται , δεν εξελίσσεται και δεν χρειάζεται απομόνωση. Η καταστροφή όμως των νεύρων και οι δυσμορφίες που ενδεχομένως έχουν δημιουργηθεί δεν επανέρχονται.

Η πρόληψη έγκειται στη ταχεία διάγνωση και θεραπεία.

Η Διάγνωση γίνεται με το lepromine test κατά το οποίο ενίονται διαδερμικά νεκροί βάκιλοι και αν μετά από 3 εβδομάδες αναπτυχθούν βλατίδες 6 mm πιθανολογείται φυματιοειδής λέπρα.

Μετά από επίσκεψη και επαφή σε χώρα που ενδημεί η νόσος , συστήνεται ετήσιος έλεγχος για μερικά χρόνια σε Νοσοκομείο Λοιμωδών Νοσημάτων.

Αλήθειες:

• Το 95%του πληθυσμού δεν είναι ευαίσθητο.
  
• Η θεραπεία με αντιβιοτικά είναι δραστική.
  
• Ο ασθενής δεν μεταδίδει τη νόσο όταν αρχίσει θεραπεία και δεν χρειάζεται απομόνωση.
  
• Η διάγνωση πολλές φορές καθυστερεί.
  
• Δεν είναι πολύ μεταδοτική.
  
• Χωρίς την εμπλοκή των νεύρων είναι μια απλή δερματική νόσος.
  

Επιμύθιον:

1. Η λέπρα αναπτύσσεται αργά και καταστρέφει το δέρμα και τα νεύρα.
   
2. Οφείλεται στο mycobacterium leprae.
3. Εμφανίζεται αρχικά στις ψυχρές περιοχές του δέρματος με έλλειψη αισθήσεων, αποχρωματισμό και δερματικές αλλοιώσεις με έλκη χωρίς πόνο.
   
4. Αργότερα κάνει μεγάλες πληγές , εμφάνιση οζιδίων, δυσμορφίες προσώπου και καταστροφή του οπτικού νεύρου των ματιών.
   
5. Μεταδίδεται με εκκρίσεις και σταγονίδια.
6. Θεραπεύεται με αντιβιοτικά.
   

Ορμώμενος από την τηλεοπτική σειρά του MEGA ‘’ΤΟ ΝΗΣΙ ’’,θέλησα να αναδείξω και να αναφερθώ στη λέπρα (ένα θέμα όχι ιδιαίτερα δημοφιλές )που ενδεχομένως- κρίνοντας από τις ερωτήσεις - και να φοβίζει πάρα πολύ κόσμο.